LAVREOTIKI TV : ΣΕ ΛΙΓΟ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ . ΕΙΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ;

Watch live streaming video from lavriotv at livestream.com

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011

Βιβλιοπρόταση: McMAFIA, ΕΓΚΛΗΜΑ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ

Αν και ο συγγραφέας είναι δηλωμένος αντικομουνιστής, παρουσιάζουμε αυτό το βιβλίο διότι, αναλύει ιστορικά ανάγλυφα τον τρόπο με τον οποίο το οργανωμένο έγκλημα γίνεται επίσημη πολιτική κρατών και πολιτικών σχηματισμών, επιδιώκοντας άπληστα το κέρδος, με αποτέλεσμα πλήθος δεινών για τους λαούς. Απ την άλλη μεριά σε αυτή την ανάλυση διαβλέπουμε το παρόν και το μέλλον αυτής της χώρας. 

Όσο θα επιτρέπουμε να μας κυβερνά η κάθε είδους μαφία, τόσο πιο επικίνδυνοι θα γίνονται και θα απειλούν την ίδια μας την ύπαρξη.
Γιατί το λέμε αυτό ; Είναι απλό : 
«“Πίσω από κάθε μεγάλη περιουσία”, είπε ο Μπαλζάκ, “υπάρχει ένα μεγάλο έγκλημα”. Ο Μίσα Γκλένι δείχνει ότι το απόφθεγμα διατηρεί μέχρι σήμερα την ισχύ του.»Christopher Hitchens

Αλλά και γι αυτό :



"Η εμπορία εργατικών χεριών είναι τεράστια και επειδή είναι εντελώς παράνομη, με αυτήν μπορούν να ασχοληθούν μόνο οι μαφιόζοι επιχειρηματίες. Για να καλύψουν τη ζήτηση, οι εργοδότες πλησιάζουν τους «αρχιμαφιόζους» στην περιοχή τους ζητώντας να τούς παράσχουν φθηνά εργατικά χέρια" .


Πολύ σωστή είναι η κριτική που διαβάσαμε κάπου : 
"Σε μια πρώτη ανάγνωση, το σχήμα του Glenny μοιάζει σωστό. Είναι όμως; Ο συγγραφέας έχει δίκιο∙ κάπου στα μέσα τις δεκαετίας του ’80 το οργανωμένο έγκλημα έκανε όντως στροφή προς κάτι νέο. Είναι όμως οι λόγοι που αναφέρει σωστοί; Γιατί άραγε κάποιος που έκανε το γύρο του κόσμου προσφέροντας (πράγματι) ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, δεν βρήκε να πει τίποτα για την Αγγλία, όπου εργαζόταν ως δημοσιογράφος; Εκεί είναι όλα εντάξει; Στην Αμερική; Στη Γαλία; Στη Γερμανία; Στη Δύση στο σύνολό της;"

Παρακάτω παρουσιάζουμε τρεις από τις πολλές σχετικές καταχωρήσεις που υπάρχουν στο διαδίκτυο. 

Μιλώντας για το έγκλημα (χωρίς καν να χρειαστεί να μιλήσεις γι’ αυτό)

Το βιβλίο «McMafia έγκλημα χωρίς σύνορα» του Misha Glenny κυκλοφόρησε το 2008 και ως θέμα έχει την παρουσίαση του οργανωμένου εγκλήματος, όπως διαμορφώθηκε τις 3 τελευταίες δεκαετίες και ειδικά μετά την πτώση των σοσιαλιστικών χωρών και την απελευθέρωση της αγοράς. Κεντρική θέση του βιβλίου είναι πως από το ’90 και μετά στο οργανωμένο έγκλημα έγιναν τέτοιες αλλαγές, τόσο όσον αφορά την ποιότητα και την ποσότητα όσο και την έκταση, που πλέον δεν μπορούμε να το κατανοήσουμε χρησιμοποιώντας τα θεωρητικά εργαλεία του παρελθόντος.
Με την πτώση των «σοσιαλιστικών» καθεστώτων, στο εσωτερικό των χωρών επικράτησε ολοκληρωτικό χάος. Τα γεγονότα τα τροφοδότησαν 3 πηγές: 1) υπήρχε ένας γιγαντιαίος κρατικός μηχανισμός, (μπάτσοι, ασφαλίτες, πράκτορες) που ενώ για χρόνια ειδικευόταν σε παρακολουθήσεις, κρυφή βία και (κρατικά υποστηριγμένο) λαθρεμπόριο, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα ασυλία και υποστήριξη, βρέθηκε από τη μια στιγμή στην άλλη με μισθούς που έκρινε πως δεν του αναλογούσαν, 2) υπήρχε η ανάδυση μιας τάξης καπιταλιστών που σε συνεργασία με τους πρώην γραφειοκράτες συσσώρευσαν απίστευτο κεφάλαιο εν ριπή οφθαλμού και ουσιαστικά από το μηδέν, ξεπουλώντας τον πλούτο του «σοσιαλιστικού» κρατικού μηχανισμού προς όφελός τους. Μία τάξη καπιταλιστών που με δυσκολία θα τους χαρακτήριζε κανείς «επιχειρηματίες», μιας και αυτό που στην ουσία έκαναν ήταν να κλέβουν χρήματα με κάθε νόμιμο ή μη τρόπο. Πιο καλά περιγράφονται ως «οι κουστουμάτοι του οργανωμένου εγκλήματος», 3) και τέλος υπήρχε ένα πλήθος ανθρώπων πληβειακής καταγωγής που μην αντέχοντας άλλο την κατάσταση στην οποία ζούσε συγκρότησε συμμορίες έτοιμες να κάνουν τα πάντα ώστε να επιβιώσουν.
Έτσι, ο μπάτσος και ο πράκτορας (πρώην ή νυν δεν έχει καμία σημασία…) έβαζε τις διασυνδέσεις του και το «know how» της όλης δουλειάς, οι συμμορίες έβαζαν τα μπράτσα και τη βία, οι καπιταλιστές έβαζαν το χρήμα και οργάνωναν την όλη υπόθεση, ενώ οι πρώην γραφειοκράτες και νυν δημοκράτες ενέκριναν και συντόνιζαν (ώστε να τους μείνει και κάτι ως σύνταξη, για τις «υπηρεσίες» τους προς το προλεταριάτο, προφανώς). Σύντομα, ο μηχανισμός έγινε πανίσχυρος και οι μαφίες των χωρών ήλεγχαν την εγχώρια παραγωγή και τον νόμο, ενώ βρίσκονταν ένα βήμα πριν την διεθνοποίηση.
Την ευκολία αυτή τους την παρείχαν οι δρόμοι του λαθρεμπορίου. Το λαθρεμπόριο είναι από τη φύση του διεθνές και οδήγησε τέτοιες ομάδες, που όμοιές τους υπήρχαν σε όλες τις χώρες, να έρθουν σε επαφή, να συνεργαστούν, να συγχωνευτούν, να χαράξουν διεθνή πολιτική, αλλά και να συγκρουστούν σε ένα διεθνές πια επίπεδο. Οι φορολογικοί παράδεισοι της Δύσης προσέφεραν με χαρά τα πλυντήριά τους σε τέτοιες οργανώσεις, τη στιγμή που δυτικοί απολάμβαναν την κόκα που διακινούταν, βίαζαν τις γυναίκες που τους έστελναν και εκμεταλλεύονταν τους εργάτες που έφερναν τέτοιες οργανώσεις.
Βρισκόμασταν μπροστά σε ένα νέο είδος οργάνωσης των εγκληματικών συμμοριών (υποστηρίζει ο συγγραφέας του βιβλίου), πολύ διαφορετικού από ό,τι ξέραμε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Οι οργανώσεις αυτές ήταν συγκριτικά γιγάντιες, είχαν υπό τον πλήρη έλεγχό τους ακόμα και ολόκληρους κρατικούς μηχανισμούς, δεν περιορίζονταν ούτε τοπικά ούτε εθνικά, διοικούνταν από ανθρώπους με λογική μάνατζερ (προώθηση προϊόντων, διακίνηση, λογιστική, αναζήτηση κενών της αγοράς, κλπ). Κατά συνέπεια, δύσκολα διέκρινε κανείς τέτοιες οργανώσεις από τις νόμιμες επιχειρήσεις, με δεδομένο μάλιστα πως πολλές είχαν και νόμιμα σκέλη. Φυσικά, στην κατώτατη κλίμακά τους απασχολούσαν ευρύτερες μάζες ανθρώπων που για να επιβιώσουν έκαναν πραγματικά μεροκάματα για το εγκληματικό κεφάλαιο, χωρίς ωστόσο να μπορούμε να χαρακτηρίσουμε όλους αυτούς τους εξαθλιωμένους «μαφιόζους». Η διαπλοκή και το ρίζωμα παρόμοιων οργανώσεων στην κοινωνία ήταν τέτοια που άγγιζαν ουσιαστικά ολόκληρες κοινωνίες, χωρίς καν να το γνωρίζουν αρκετοί.
Έτσι, το βιβλίο μας «ενημερώνει» για τη μετατροπή της μυστικής αστυνομίας της Βουλγαρίας σε κύκλωμα λαθρεμπορίου, για την κατάρρευση της Ρωσίας και τη μετέπειτα άνοδο των ολιγαρχών και την κατάληψη της εξουσίας από αυτούς, για τη μετατροπή των φασιστικών οργανώσεων της Γιουγκοσλαβίας, της Σερβίας και της Κροατίας σε μαφιόζικους μηχανισμούς που τροφοδοτούνται από τον πόλεμο και το εμπάργκο στη χώρα τους, για τη διακίνηση καταναγκαστικά εκπορνευόμενων γυναικών και μεταναστών εργατών στο Ισραήλ, την Ευρώπη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, διαγιγνώσκοντας το παραπάνω σχήμα σε όλες τις περιπτώσεις.
«Καλοπροαίρετες» ερωτήσεις
Σε μια πρώτη ανάγνωση, το σχήμα του Glenny μοιάζει σωστό. Είναι όμως; Ο συγγραφέας έχει δίκιο∙ κάπου στα μέσα τις δεκαετίας του ’80 το οργανωμένο έγκλημα έκανε όντως στροφή προς κάτι νέο. Είναι όμως οι λόγοι που αναφέρει σωστοί; Γιατί άραγε κάποιος που έκανε το γύρο του κόσμου προσφέροντας (πράγματι) ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, δεν βρήκε να πει τίποτα για την Αγγλία, όπου εργαζόταν ως δημοσιογράφος; Εκεί είναι όλα εντάξει; Στην Αμερική; Στη Γαλία; Στη Γερμανία; Στη Δύση στο σύνολό της;
Και αυτό είναι το σημείο μέχρι το οποίο, είτε από ευγένεια είτε από αγνή πίστη στα ιδεώδη των αστών (ναι, καλά…) είτε από φόβο είτε γιατί ρε αδερφέ δεν πληρώνεται για κάτι περισσότερο, μπορεί να φτάσει ένας δημοσιογράφος μιας εφημερίδας σαν τον Observer. Το Μαυροβούνιο ή η Υπερδνειστερία είναι κράτη/μαφίες, λοιπόν. Το να υπονοήσεις, παρόλ’αυτά, πως κάτι τέτοιο συμβαίνει επίσης και σε ορισμένα ανεπτυγμένα δυτικά κράτη συνιστά τουλάχιστον σκάνδαλο. Το να πεις πως συμβαίνει και σε όλα, αυτό είναι ρήξη με την ομερτά. Επειδή το να λες πως το κράτος, ο μηχανισμός που, μεταξύ άλλων, ορίζει τη νομιμότητα και το έγκλημα εγκληματεί και το ίδιο, δεν βγάζει νόημα στην καπιταλιστική λογική. Για τον Glenny, το (ανεπτυγμένο δυτικό) κράτος ορίζει και εγγυάται τη νομιμότητα και δεν μπορεί να μετατραπεί το ίδιο σε εγκληματία και οργανωτή της «παρανομίας».
Συχνά όμως κι ο ίδιος σταματάει σε ερωτήσεις που δεν μπορεί να απαντήσει, χρησιμοποιώντας το σχήμα του. Ορίστε ένα παράδειγμα: «Και ύστερα και όχι για τελευταία φορά η δύση έκανε κάτι εντελώς ανόητο. Στις 30 Μαΐου του 1992 το συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ πέρασε το ψήφισμα 754, το οποίο επέβαλε οικονομικές κυρώσεις στη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Τα Βαλκάνια, ταλαιπωρημένα από τον πόλεμο, εξαθλιωμένα, τραυματισμένα, ήταν έτοιμα να μετατραπούν σε μηχανή λαθρεμπορίου». Ήταν ανόητος, λοιπόν, ο ΟΗΕ και μετέτρεψε τα Βαλκάνια σε μηχανή λαθρεμπορίου; Κλπ κλπ κλπ
Ο λόγος που ο Glenny δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις είναι γιατί απλώς δεν είναι δουλειά του ή δεν θέλει να παραδεχτεί πως τα κράτη μπορούν να μετατρέπονται από κυνηγούς του εγκλήματος σε οργανωτές του. Εμείς, βέβαια, δεν τρώμε τέτοια σκαλώματα. Πράγματι, κάπου εκεί στη δεκαετία του ’80 συνέβη μια αλλαγή στο έγκλημα.
Σχετικοποίηση της νομιμότητας
Αν μπορούσαμε να πάμε πίσω στη δεκαετία του ’50, θα βρίσκαμε έναν κόσμο πραγματικά διαφορετικό όσον αφορά το οργανωμένο έγκλημα. Πράγματι, και τότε υπήρχαν μαφίες∙ πράγματι, και τότε υπήρχε έγκλημα. Υπήρχε, όμως, μία σημαντική διαφορά∙ το να ανήκεις σε κάποια παρόμοια οργάνωση σε έβαζε στην κατηγορία του περιθωρίου. Η κοινωνία δεν συμμεριζόταν τους σκοπούς σου και το κράτος σε κυνήγαγε (εξαιρέσεις πάντα υπήρχαν, αλλά εδώ μιλάμε για το ποιος ήταν ο κανόνας). Αυτές ήταν οι εποχές σταθερότητας, της φορντικής ρύθμισης, του κοινωνικού κράτους και του μαζικού εργάτη. Τότε που το νόμιμο ήταν νόμιμο σχεδόν για όλους, ενώ το παράνομο ήταν παράνομο σχεδόν για όλους.
Κάπου εκεί εμφανίστηκαν νέα υποκείμενα που συνέχισαν να κινούνται στο δρόμο των ταξικών αγώνων. Αναφερόμαστε στα κινήματα των δεκαετιών ’60-’70∙ το μείγμα αυτό των πολυποίκιλων αγώνων όπου πρωταγωνιστούσαν ο εργάτης-μάζα, οι γυναίκες, ο τρίτος κόσμος, οι μαύροι και οι μετανάστες, οι φυλές, οι νεολαίοι, οι φοιτητές, η αντικουλτούρα. Δεν επρόκειτο για ένα ενιαίο κίνημα, περιλάμβανε όμως μια ταυτόχρονη επίθεση σε όλες τις πλευρές του καπιταλισμού. Τα κινήματα αυτά έθεσαν ένα κορυφαίο ζήτημα νομιμότητας. Τα άτομα που βρίσκονταν στις γραμμές τους συγκρούονταν με το κράτος, οργανώνονταν με μη επίσημους τρόπους, έκαναν σαμποτάζ στη γραμμή παραγωγής, εκμεταλλεύονταν «καταχρηστικά» τα επιδόματα του Κοινωνικού Κράτους, έκαναν καταλήψεις, έπαιρναν ναρκωτικά, έκαναν εκτρώσεις, δεν σέβονταν τα ήθη, έκαναν ανεπίσημες απεργίες κλπ. Και όλα αυτά σε τέτοια έκταση που άγγιζαν και την τελευταία οικογένεια και το σύνολο σχεδόν του κόσμου. Το μονοπώλιο του κράτους στο να ορίζει τι είναι νομιμότητα είχε, συνεπώς, κλονιστεί. Πλέον, η νομιμότητα επιβαλλόταν από την έκταση και την κοινωνικότητα των κινημάτων (κινημάτων που ήταν και συλλογικά και μαζικά) σε όλους τους τομείς της ζωής.
Φυσικά, τα αφεντικά αντεπιτέθηκαν∙ τα κινήματα υποχώρησαν∙ η ομαλότητα αποκαταστάθηκε∙ ο παλιός κόσμος είχε σωθεί. Αλλά ήταν ένας νέος παλιός κόσμος και η ιστορία δεν γυρίζει προς τα πίσω.
Η μαζικότητα και η συλλογικότητα των κινημάτων εξαφανίστηκε, η σχετικοποίηση όμως της ηθικής της νομιμότητας παρέμεινε. Η νέα σχετικοποιημένη νομιμότητα, ωστόσο, δεν οριζόταν από τις κινηματικές συλλογικότητες, αλλά από το κάθε άτομο χωριστά. Νόμιμο πια ήταν ό,τι μπορούσες να κάνεις χωρίς να μπορεί να σε εμποδίσει κάποιος άλλος. Το νέο παλιό κράτος είχε την ικανότητα να κάνει πολλά, να εμποδίσει πολλούς και να καταναγκάσει περισσότερους, ενώ συχνά διοικούταν και στελεχωνόταν από τους ίδιους που πριν λίγο το πολέμαγαν∙ τους φορείς της νέας ηθικής.
Οι εποχές του τίμιου δημόσιου λειτουργού είχαν τελειώσει. Είχε ανοίξει πλέον ο δρόμος προς έναν κανιβαλικό καπιταλισμό. Το μείγμα του περίπου νόμιμου κεφαλαίου με το περίπου παράνομο κεφάλαιο δημιούργησε το συλλογικό εκφραστή του∙ το κράτος που εγκληματεί και παραβαίνει τους νόμους που το ίδιο θεσπίζει.
Ή θα κερδίσει η βαρβαρότητα ή θα κερδίσει ο προλεταριακός ανταγωνισμός
Αυτό είναι το παρόν κι αυτό είναι το μέλλον που μας επιφυλάσσουν τα αφεντικά μας. Και είναι προφανές πως σε μία περίοδο που ο ανταγωνισμός των από κάτω χαλαρώνει παγκοσμίως, τα αφεντικά θα επαναδιαπραγματευτούν τα πάντα καθορίζοντας νέα, άγραφα πια, όρια της εκμετάλλευσης.
Το ότι τα αφεντικά φτάνουν στο σημείο να μη νιώθουν την αναγκαιότητα να τηρούν τους νόμους που τα ίδια θεσπίζουν είναι σημάδι της δικής τους δύναμης και της δικής μας αδυναμίας. Το ότι πλέον δεν υπάρχει καν η ανάγκη αυτοί οι τυπικοί νόμοι να τροποποιούνται, είναι γιατί για ένα μέρος της εργατικής τάξης η εκτέλεση αντί για την απόλυση, η μετατροπή της εργασίας σε παράνομη, ή τα μεροκάματα σε απροσδιόριστες πανίσχυρες μαφίες δεν αποτελούν ενδεχόμενα, αλλά έχουν γίνει πραγματικότητα. Όσο αδυνατούμε να δώσουμε συλλογικές και δυναμικές λύσεις, όλο και περισσότεροι προλετάριοι θα αναγκάζονται να μπαίνουν κάτω από τις βίαιες φτερούγες του κρατικοποιημένου εγκλήματος. Και αυτό μεταφράζεται σε παρανομοποιημένη, καταναγκαστική εργασία ή στο πώς το προλεταριάτο θα τρώει από τις σάρκες του για πολύ καιρό ακόμα.
1. Η εμπορία εργατικών χεριών είναι τεράστια και επειδή είναι εντελώς παράνομη, με αυτήν μπορούν να ασχοληθούν μόνο οι μαφιόζοι επιχειρηματίες. Για να καλύψουν τη ζήτηση, οι εργοδότες πλησιάζουν τους «αρχιμαφιόζους» στην περιοχή τους ζητώντας να τούς παράσχουν φθηνά εργατικά χέρια. Έτσι, οι παράνομοι εργάτες υποχρεώνονται να μαζεύουν στρείδια στον κόλπο Μοκράμ της Αγγλίας για 1,60 δολάρια την ώρα, ή να σφάζουν αγελάδες στην Πενσυλβάνια σε βιομηχανική βάση για 2,50 δολάρια την ώρα, ή να μαζεύουν ελιές στην Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία. (σελ 185)
2. Οι ρωσικές ομάδες προστασίας τη δεκαετία του ’90 είχαν διαφορές σε σχέση με τις κλασικές οικογένειες των μαφιόζων την νότιας Ιταλίας ή της Νέας Υόρκης και του Σικάγο. Ήταν απαραίτητες για την μετάβαση από το σοσιαλισμό στον καπιταλισμό. Παρά τους φόνους και τις ένοπλες συμπλοκές, οι Ρώσοι γκάνγκστερ διασφάλιζαν στην πραγματικότητα έναν βαθμό σταθερότητας κατά τη διάρκεια της οικονομικής μετάβασης… και αυτό το πλαίσιο ακριβώς πρέπει να το λάβουν υπόψη τους οι Ρώσοι και ο έξω κόσμος προκειμένου να κατανοήσουν το φαινόμενο του οργανωμένου εγκλήματος: αναδύθηκε μέσα από τη χαοτική κατάσταση και ήταν ιδιαίτερα βάναυσο, αλλά κατά βάθος η ίδια η δημιουργία του ήταν μια εύλογη αντίδραση απέναντι σε ένα ιδιαίτερα ασυνήθιστο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον… (σελ 75)
3. Η Ελλάδα αποτελούσε ιδεώδη προορισμό – οι Έλληνες αντιμετώπιζαν με συμπάθεια τους Σέρβους και το βόρειο λιμάνι της χώρας στη Θεσσαλονίκη είχε εξελιχθεί σε ένα από τα σημαντικότερα εφαλτήρια για την αναπτυσσόμενη επιχείρηση παραβίασης των κυρώσεων. «Οι ελληνικές αρχές έκαναν ό,τι μπορούσαν για να διευκολύνουν την παραβίαση του εμπάργκο» παραδέχτηκε αργότερα ο Βάνια (σ.τ.σ Μποκάν )… Ο Μποκάν εξασφάλισε την υπηκοότητα σε χρόνο ρεκόρ χρησιμοποιώντας τις διασυνδέσεις του με την ελληνική υπηρεσία πληροφοριών, και πολύ σύντομα έγινε αστέρι της κοσμικής ζωής της Αθήνας, η οποία μετά την πτώση του κομμουνισμού είχε μετατραπεί σε κοσμοπολίτικη σκηνή. (σελ 46)



ΜΙΣΑ ΓΚΛΕΝΙ: McMAFIA, ΕΓΚΛΗΜΑ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ


Μετάφραση: ΟΛΓΑ ΓΕΡΑΚΗ, Θεώρηση μετάφρασης: ΓΙΑΝΝΑ ΔΟΥΡΑΜΠΕΗ


Ο διακεκριμένος δημοσιογράφος και ιστορικός Μίσα Γκλένι προσφέρει με την έρευνά του το κλειδί για να κατανοήσουμε το πολυδιάστατο ζήτημα του υπερεθνικού εγκλήματος, το οποίο σφραγίζει τον μετανεωτερικό κόσμο. Ύστερα από τρία χρόνια πρωτογενούς έρευνας, συνθέτει ένα συναρπαστικό αφήγημα και συναρμόζει τις ψηφίδες ενός περίπλοκου μωσαϊκού που σοκάρει με την ωμότητά του.
Ένας φόνος σε μια μάλλον άσημη κωμόπολη της νότιας Αγγλίας δίνει την αφορμή στο συγγραφέα να εισαγάγει τον αναγνώστη στον «γενναίο νέο κόσμο» που διαμόρφωσε η ανατροπή των κομμουνιστικών καθεστώτων στα Βαλκάνια, την Ανατολική Ευρώπη και την ίδια την πρώην Σοβιετική Ένωση, καθώς και η επιτάχυνση της παγκοσμιοποίησης. Στη Βουλγαρία, μέλη της νέας καπιταλιστικής τάξης εκμεταλλεύονται τις διεφθαρμένες δομές του παλαιού καθεστώτος για να χτίσουν ένα βασίλειο της παραοικονομίας που συμπλέκεται άρρηκτα
με την επίσημη πολιτική τάξη. Ο πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία και το διεθνές εμπάργκο ανοίγει πεδίον δόξης λαμπρό για τους λαθρέμπορους: στο Μαυροβούνιο, ο Τζουγκάνοβιτς με την ανοχή της αμερικανικής κυβέρνησης προετοιμάζει την ανεξαρτησία της χώρας του με το χρήμα που αποφέρει το λαθρεμπόριο τσιγάρων, το λαθραίο πετρέλαιο ρέει στην αποκλεισμένη Σερβία, όπου η πολιτική τάξη συντηρείται από το μαύρο χρήμα, το λαθρεμπόριο όπλων τροφοδοτεί τους αντιμαχόμενους στη Βοσνία και στο Κόσοβο, και μετά το τέλος των πολέμων, η πορνεία αποφέρει τεράστια έσοδα με βασικούς πελάτες τις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ.
Επόμενος σταθμός, Ρωσία και πρώην Σοβιετική Ένωση. Η διάλυση της ΕΣΣΔ αποτελεί κατά τον Μίσα Γκλένι τη σημαντικότερη αιτία της εκθετικής ανάπτυξης του οργανωμένου εγκλήματος σε όλο τον κόσμο τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Το λαθρεμπόριο του χαβιαριού της Κασπίας αποφέρει τεράστια κέρδη· οι γκάνγκστερ στη Μόσχα συγκροτούν συμμορίες που λειτουργούν ως ιδιωτικά γραφεία επιβολής του νόμου· οι ολιγάρχες απομυζούν τον φυσικό πλούτο, το
πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, δημιουργώντας σε μια νύχτα αμύθητες περιουσίες· στην Ουκρανία, το οργανωμένο
έγκλημα αποκτά σχεδόν θεσμικό χαρακτήρα, ενώ στην περιοχή της Υπερδνειστερίας στα σύνορα της Ουκρανίας με
τη Μολδαβία δημιουργείται μια Mafi aland που στηρίζεται στο λαθρεμπόριο όπλων και την πορνεία.
Ο Γκλένι τονίζει ότι η ανάγκη των Ρώσων μαφιόζων και ολιγαρχών να διασφαλίσουν τα ασύλληπτα κέρδη τους τούς
ώθησε να μεταφέρουν το μεγαλύτερο μέρος τους στο εξωτερικό, εξέλιξη στην οποία στηρίχθηκε η ανάπτυξη της
διεθνούς βιομηχανίας ξεπλύματος του μαύρου χρήματος. Από τους βασικούς προορισμούς τη δεκαετία του 1990
υπήρξε το Ισραήλ, σε συνάρτηση με τη ροή χιλιάδων Ρωσοεβραίων μεταναστών στη χώρα. Και νοτιότερα, το Ντουμπάι, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, υπήρξε το μεγαλύτερο διεθνές πλυντήριο μαύρου χρήματος τις τελευταίες δύο
δεκαετίες, αλλά και φιλόξενο καταφύγιο των αρχιμαφιόζων του Μουμπάι, της πρώην Βομβάης, που στήριξαν την
εγκληματική τους δράση στο λαθρεμπόριο διαμαντιών.
Το ταξίδι συνεχίζεται στην αφρικανική ήπειρο. Στη Νιγηρία, όπου το πετρέλαιο του Δέλτα του Νίγηρα χρηματοδοτεί διεφθαρμένα στρατιωτικά καθεστώτα και εξυφαίνονται ορισμένες από τις μεγαλύτερες χρηματοπιστωτικές απάτες στην ιστορία. Στη Νότια Αφρική, όπου η κληρονομιά του άπαρτχαϊντ άνοιξε το δρόμο για δύο κυρίως τύπους εγκληματικής δραστηριότητας: το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και την εμπορία όπλων με αντάλλαγμα τα πολύτιμα ορυκτά
της υποσαχάριας Αφρικής – τα «ματωμένα» διαμάντια, το χαλκό, τον ψευδάργυρο και τον λιγότερο γνωστό κολουμβίτη.
Το λαθρεμπόριο ναρκωτικών παραμένει βέβαια ένας από τους βασικούς τομείς δράσης του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. Ακόμη και σε μια χώραπρότυπο του αναπτυγμένου κόσμου, στον Καναδά, στην πολιτεία της Βρετανικής
Κολομβίας η παραγωγή και εμπορία κάνναβης αγγίζει το 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η καναδική παραγωγή διοχετεύεται κυρίως στις ΗΠΑ, όπου η κατασταλτική απέναντι στα ναρκωτικά και η συχνά ρατσιστική στάση των υπηρεσιών επιβολής του νόμου εκθρέφουν ουσιαστικά το έγκλημα. Και βέβαια ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών
όπως τον εμπνεύστηκαν οι αμερικανικές κυβερνήσεις και όπως εφαρμόστηκε σε περιπτώσεις χωρών όπως η Κολομβία, η χώρα των βαρόνων της κοκαΐνης και των καρτέλ, είχε μάλλον καταστροφικές επιπτώσεις. Παραμένοντας
στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής, επόμενος σταθμός είναι η Βραζιλία, όπου η ευρεία διάδοση της χρήσης του Διαδικτύου συνοδεύτηκε και από την έξαρση του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Στην ίδια χώρα, οι παραγκουπόλεις και οι ασφυκτικά γεμάτες φυλακές λειτουργούν ως φυτώρια ορισμένων από τις σκληρότερες εγκληματικές συμμορίες στον κόσμο.
Κατόπιν ο Γκλένι αναλύει έξοχα το ιστορικό της ανάπτυξης της γιακούζα στην Ιαπωνία, όπου η οργάνωση αυτή απέκτησε ουσιαστικά θεσμικό ρόλο υποκαθιστώντας τα κενά του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Και το ταξίδι ολοκληρώνεται στην Κίνα, τη Μέκκα των πλαστών και λαθραίων προϊόντων που κατακλύζουν τις παγκόσμιες αγορές, αλλά και αφετηρία δράσης των λεγόμενων «φιδοκέφαλων», των διακινητών φτηνών εργατικών χεριών και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Ο Μίσα Γκλένι ολοκληρώνει την έρευνά του εστιάζοντας στην ευθύνη του ίδιου του αναπτυγμένου κόσμου για την ανάπτυξη του υπερεθνικού εγκλήματος, στη ζήτηση για προϊόντα εγκλήματος, αλλά και ειδικότερα στην ευθύνη των πολιτικών ιθυνόντων «που τους λείπει είτε το όραμα είτε το ενδιαφέρον να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες διαρθρωτικές
ανισότητες της παγκόσμιας οικονομίας πάνω στις οποίες ευδοκιμεί το έγκλημα και η αστάθεια».

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Μίσα Γκλένι (Misha Glenny) είναι διακεκριμένος δημοσιογράφος και ιστορικός. Συγγραφέας τριών βιβλίων για την Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, έχει κληθεί επανειλημμένα να συνδράμει ως εμπειρογνώμονας την κυβέρνηση των ΗΠΑ, καθώς και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε μείζονα πολιτικά ζητήματα. Επί τριετία διηύθυνε μια μη κυβερνητική οργάνωση που συνέβαλε στην ανασυγκρότηση της Σερβίας, της ΠΓΔΜ και του Κοσσυφοπεδίου. Ως ανταποκριτής του Guardian και κατόπιν του BBC στην Κεντρική Ευρώπη παρακολούθησε και κατέγραψε την πτώση των κομμουνιστικώνκαθεστώτων και τους πολέμους στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Έχει τιμηθεί με σημαντικά βραβεία, ανάμεσά τους και το Sony Gold Award για την ιδιαίτερη συνεισφορά του στη δημοσιογραφία. Σήμερα ζει στο Λονδίνο.




ΚΡΙΤΙΚΕΣ
«“Πίσω από κάθε μεγάλη περιουσία”, είπε ο Μπαλζάκ, “υπάρχει ένα μεγάλο έγκλημα”. Ο Μίσα Γκλένι δείχνει ότι το απόφθεγμα διατηρεί μέχρι σήμερα την ισχύ του.»
Christopher Hitchens
«Στην τεκμηριωμένη, καθηλωτική αφήγησή του ο Γκλένι ... ανατέμνει τις υπερεθνικές οργανώσεις του εγκλήματος που ελέγχουν σημαντικό τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας και εξηγεί πώς ο εγκληματικός υπόκοσμος έχει επωφεληθεί
από την παγκοσμιοποίηση αλλά και έχει συνεισφέρει σε αυτήν.»
Joseph Stiglitz
«Το μήνυμά του είναι πως η παγκόσμια αγορά έχει ενισχύσει τους εγκληματίες σε σε τόσο μεγάλη κλίμακα που αυτό γίνεται τρομακτικό… Αφηγείται μια φρικτή ιστορία με τον καλύτερο τρόπο.»
Max Hastings, Sunday Times Culture
«Πρέπει να θεωρηθεί ένα από τα σπουδαιότερα μη λογοτεχνικά έργα της εποχής μας. Προϊόν ενδελεχούς έρευνας, καθηλώνει μέσα από τις περιγραφές εξωτικών τόπων και διατηρεί μια νηφαλιότητα μέσα σε ακραία γεγονότα, πράξεις
ωμής βίας και γλαφυρούς, αν και μοιραίους, χαρακτήρες… Όποιος έχει έστω και το παραμικρό ενδιαφέρον για το πώς πραγματικά λειτουργεί ο κόσμος πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσει το βιβλίο αυτό.»
Alex Bilmes, GQ
Εκδοτικός Οργανισμός ΠΑΠΥΡΟΣ, Βουκουρεστίου 18, 10671 Αθήνα
Τ: 210 3611880 F: 210 3623602
www.papyrosonline.gr
«Είναι ένα μεγάλο, αξιόλογο βιβλίο ενός αληθινού ρεπόρτερ που γυρίζει τον κόσμο και μπαίνει στο μάτι όλων αυτών που αποκαλούνται τα Μεγάλα Κεφάλια… Ο Μίσα Γκλένι είναι ένας πολύ καλός συγγραφέας…Το McMafia είναι ένα υπέροχο βιβλίο που περιγράφει πόσο άσχημα έχει μπλέξει ο κόσμος, και πώς θα παραμείνει μπλεγμένος. Πρέπει να το διαβάσετε.»
John Sweeney, Literary Review
«Για όποιον επιθυμεί να κατανοήσει τον 21ο αιώνα, αυτό το διαφωτιστικό και ευκολοδιάβαστο βιβλίο αποτελεί θεμελιώδες
ανάγνωσμα.»
Emma Thompsom
«Ένας ιδιαίτερα χρήσιμος και εντελώς σύγχρονος οδηγός σχετικά με το ισχυρότερο κομμάτι των πολυεθνικών δραστηριοτήτων: το έγκλημα.»
Duncan Campbell, FirstPost.co.uk
«Ο Γκλένι κατόρθωσε να δείξει στους αναγνώστες τις λιγότερο γνωστές μορφές του παγκόσμιου εγκλήματος, από τη “μαφία του μαύρου χαβιαριού” στο Καζακστάν στο ακμάζον εμπόριο μαριχουάνας στη Βρετανική Κολομβία. Συνεπώς, οι άνθρωποι που παραχωρούν τις συνεντεύξεις ποικίλλουν εξίσου: τις σελίδες μοιράζονται έμποροι λευκής σαρκός στο Τελ Αβίβ, ένας συνεργός που συμμετείχε στους πολύνεκρους βομβαρδισμούς στο Μουμπάι το 1993, και κορυφαίοι πολιτικοί από την Ουάσιγκτον. Οι αναγνώστες που διψούν να κατανοήσουν βαθύτερα τους αληθινούς χαρακτήρες της σειράς The Sopranos δεν χρειάζεται να ψάξουν κάτι άλλο πέρα από αυτή την εμπεριστατωμένη μελέτη του Γκλένι.»
Publisher’s Weekly



MISHA GLENNYΜια φριχτή πραγματική ιστορία



Η υπερεθνική του παγκόσμιου εγκλήματος συστήνεται στο παγκόσμιο κοινό, με γλώσσα θαρραλέα και ψύχραιμη από τον Μisha Glenny στο «McMafia, Έγκλημα χωρίς σύνορα» (εκδ. Πάπυρος).
Μια φριχτή πραγματική ιστορία
Ο κόσμος παράγγελνε δολοφονίες όπως παράγγελνε καφέ.
Ένα από τα πιο δυνατά success stories της σύγχρονης ιστορίας δεν είναι άλλο από αυτό του παγκοσμιοποιημένου εγκλήματος. Το συμπέρασμα δεν προκύπτει αβίαστα αλλά μετά από τη συστηματική έρευνα και τη σοβαρή, όπως πάντα, τοποθέτηση και τεκμηρίωση του σημαντικού δημοσιογράφου, ιστορικού και συγγραφέα Μisha Glenny στο βιβλίο τουMcMafia, Έγκλημα χωρίς σύνορα που κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Πάπυρος (με ιδιαίτερα εύστοχες επιλογές ξένων τίτλων, εσχάτως).
Η δολοφονία της Κάρεν Ριντ στον οικισμό Μπάρνσμπερι της νότιας Αγγλίας με εντολή του Προέδρου της Τσετσενίας (στην πραγματικότητα στόχος ήταν η αδελφή της Άλισον) έδωσε το έναυσμα ώστε να οδηγηθεί ο Μisha στη μεγάλη του έρευνα. Πέρασε από μια περιοχή που γνωρίζει καλά (στη βιβλιογραφία του συναντάμε τα βιβλία The Rebirth Of History: Eastern Europe in the Age of DemocracyThe Fall of Yugoslavia και The Balkans: Nationalism, War and the Great Powers, 1804-1999): έχει διατελέσει, εκτός των άλλων, σύμβουλος διαφόρων χωρών της περιοχής και επί τρία χρόνια διηύθυνε μια μη Κυβερνητική Οργάνωση που συνέβαλε στην ανασυγκρότηση της Σερβίας, της ΠΓΔM και του Κοσσυφοπεδίου. Στη συνέχεια, οδηγήθηκε στην ανατολική Ευρώπη, τη Ρωσία και τελικά σε ολόκληρο τον κόσμο, εντοπίζοντας τη δυναμική και τη φιλοσοφία της ανερχόμενης τάξης των κακοποιών: τη σύγχρονη μαφία του οικονομικού και πολιτικού εγκλήματος, μια οικονομία που διακινεί περίπου το 20% του παγκόσμιου ακαθάριστου εισοδήματος.
Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν την έκδοση είναι εύγλωττες για τα μέσα, τις συνέπειες αλλά και την κουλτούρα αυτής της νέας «κυρίαρχης» τάξης. Αρκεί να κοιτάξει κανείς τη φωτογραφία της αναδυόμενης καπιταλιστικής τάξης της Βουλγαρίας στην ετήσια συνέλευσή της, του Αρκάν με τις τίγρεις του ή το χτύπημα της PCC στο Σάο Πάολο. Οι δράσεις είναι πολυεπίπεδες, σχεδόν σαρωτικές. «Πρόσφατα αντιμετωπίσαμε μια δύσκολη υπόθεση όταν αντιληφθήκαμε ότι η ρωσική μαφία παρήγαγε πιστά αντίγραφα των Windows με την πλαστική συσκευασία και τα πάντα. Έδειχναν τέλεια - αλλά φυσικά είχαν ήδη εγκατεστημένο και το λογισμικό της υποκλοπής». Ή «Ο κόσμος παράγγελνε δολοφονίες όπως παράγγελνε καφέ». Ο Μisha Glenny καταλήγει στο συμπέρασμα πως, ως καταναλωτές, είμαστε όλοι μας στο σκιώδη κόσμο του υπερεθνικού οργανωμένου εγκλήματος. Εντοπίζει δε τις αιτίες του κακού στο γεγονός ότι με την αλλαγή της χιλιετίας η εχθρότητα των ΗΠΑ, η ανεπάρκεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κυνισμός της Ρωσίας και η αδιαφορία της Κίνας συνδυάστηκαν με την υπέρμετρη φιλοδοξία της Κίνας και της Ινδίας, σηματοδοτώντας τη μεγάλη άνθιση τόσο των παγκόσμιων επιχειρήσεων όσο και του υπερεθνικού οργανωμένου εγκλήματος.

Καλή μελέτη !