Ένας ολοκληρωμένος και βιώσιμος τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων είναι εφικτός, αλλά και αναγκαίος

Γράφει ο Νίκος Τσιαντός

Η προσωρινή και η διαφαινόμενη τελειωτική νίκη του λαού της Κερατέας για τη μη εγκατάσταση στην περιοχή τους Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.), έστειλε διπλό μήνυμα σε όλους μας.

Το πρώτο έχει σχέση με την αποτελεσματικότητα των αγώνων. Οι κάτοικοι της Κερατέας απέδειξαν ότι αν ο αγώνας κερδηθεί τελικά, θα οφείλεται στο ότι όλοι είναι ενωμένοι απέναντι στο πρόβλημα.

Μια τέτοια ενωτική νίκη έχει μεγάλη αξία στους καιρούς μας, γιατί αποδεικνύει το πόσο λανθασμένα λειτουργούν μερικές ηγεσίες συνδικαλιστικές και πολιτικές, να επιμένουν σε ξεχωριστές συγκεντρώσεις εργαζομένων απέναντι στη μάχη, ενάντια στο μνημόνιο.

Το δεύτερο μήνυμα που εκπορεύεται από τον αγώνα των κατοίκων της Κερατέας έχει σχέση με τον τρόπο διαχείρισης των σκουπιδιών και την επιμονή των κυβερνώντων στη δημιουργία Χ.Υ.Τ.Α.

Από τον αγώνα αυτόν αναδεικνύεται πλέον ότι οι Χ.Υ.Τ.Α. είναι ξεπερασμένοι, επικίνδυνοι για τη δημόσια υγεία και καταστροφικοί για το περιβάλλον.

Αναδεικνύεται πλέον ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι εφικτός και αναγκαίος ένας ολοκληρωμένος και βιώσιμος τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων.

Ο αγώνας του λαού της Κερατέας ωρίμασε τις συνθήκες να διεκδικηθεί η διαχείριση των σκουπιδιών να γίνεται με τις προδιαγραφές που ισχύουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Επιτέλους απ’ την Ευρώπη δεν πρέπει να εισπράττουμε περικοπές, περιορισμούς και μνημόνια. Η κεντρική εξουσία, και η τοπική αυτοδιοίκηση είναι πλέον καιρός να υιοθετήσουν και κάτι καλό απ’ την Ευρώπη. Και οι πολίτες της χώρας μας μπορούν και πρέπει να  εφαρμόσουν τις σύγχρονες μορφές διαχείρισης των σκουπιδιών.

Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΝΝΕΝΟΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ Που συστήθηκε πρόσφατα σε επίπεδο δημοτικών κινήσεων, οικολογικών και περιβαλλοντικών ομάδων και φυσικών προσώπων, ξεκινά έναν αγώνα ευαισθητοποίησης των πολιτών, αλλά και πίεσης προς την πολιτεία, για έναν ολοκληρωμένο και σύγχρονο τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων.

Η πρώτη συγκέντρωση της πραγματοποιήθηκε πριν λίγες ημέρες στο Δημαρχείο Άνω Λιοσίων (Δήμος Φυλής), όπου αναπτύχθηκε το σχέδιο μιας σύγχρονης διαχείρισης των σκουπιδιών και στην προσπάθεια αυτή κάλεσε σε πρώτη φάση όλους τους Δήμους της Δυτικής Αθήνας και της Δυτ. Αττικής, τις δημοτικές παρατάξεις και άλλους φορείς σε ένα κοινό μέτωπο πάλης.

Παρακάτω παραθέτουμε μερικές απ’ τις απόψεις που αναπτύχθηκαν στη συγκέντρωση αλλά και το νέο σχέδιο σύγχρονης διαχείρισης.

«Τα σκουπίδια συνεχώς αυξάνονται και μας πνίγουν. Το να τα θάβουμε σε χωματερές, είναι η χειρότερη λύση για το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την τσέπη μας. Οι Χ.Υ.Τ.Α δεν μπορούν να εγγυηθούν ούτε υγειονομική ασφάλεια στον άνθρωπο, ούτε προστασία στο φυσικό περιβάλλον.

Η πράξη απέδειξε ότι οι Χ.Υ.Τ.Α είναι τεχνολογικά ξεπερασμένοι και, απλά, αποτελούν τη νόμιμη εκδοχή των παράνομων και ανεξέλεγκτων χωματερών, γι’ αυτό και δεν έχουν την αποδοχή της κοινωνίας.

Οι αντιδράσεις στην Κερατέα, στο Γραμματικό, στη Φυλή, στη Λευκίμμη κ.α ανά την Ελλάδα, το επιβεβαιώνουν με τον πιο εμφατικό τρόπο. Οι κυβερνήσεις που δημιούργησαν στην Αττική, το τέρας της χωματερής Α. Λιοσίων - Φυλής, με τη συνενοχή και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν φρόντισαν ούτε για το οριστικό κλείσιμο, ούτε για την πλήρη αποκατάστασή της.

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, παρά τις αντιδράσεις, σχεδιάζει:

• Τη συνέχιση της λειτουργίας του ΧΥΤΑ Φυλής και την κατασκευή νέων ΧΥΤΑ σε Κερατέα και

Γραμματικό

• Να ανοίξει το δρόμο στην καύση των απορριμμάτων με τη δημιουργία τεσσάρων (4) μεγάλων εργοστασίων σε Φυλή, Κερατέα, Γραμματικό, τρία (3) εκ των οποίων θα χρησιμοποιούν την τεχνολογία της βιολογικής ξήρανσης, εξυπηρετώντας, ταυτόχρονα, μεγάλα επιχειρηματικά και ερ γολαβικά συμφέροντα

Εμείς διεκδικούμε:

• Όχι νέους ΧΥΤΑ - Όχι στη βιοξήρανση - Όχι στην καύση

• Ανατροπή αυτών των σχεδίων και της εφαρμογής του υφιστάμενου περιφερειακού σχεδιασμού

• Βιώσιμη λύση, που θα καθορίσει την ποιότητα της ζωής μας και θα την επιβάλλει η κοινωνία

από τα κάτω

• Υπεράσπιση του δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, αντιστεκόμενοι στα επιχειρηματικά και εργολαβικά συμφέροντα.»

«Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε με τα σκουπίδια μας;

Εμείς λέμε ότι υπάρχει λύση. Τα σκουπίδια κρύβουν πλούτο που πρέπει να αξιοποιήσουμε. ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΦΟΡΤΩΝΕΙ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ - ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ, ΜΕ ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ, ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Είναι η μόνη λύση, που:

• προστατεύει το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία

• επαναχρησιμοποιεί τα υλικά που ανακυκλώνονται

• εξοικονομεί ενέργεια και πρώτες ύλες

• δημιουργεί πολλές θέσεις εργασίας

• δεν επιβαρύνει οικονομικά τους πολίτες»

«Διαλογή στην πηγή σημαίνει ότι διαχωρίζουμε τα απορρίμματα, εκεί

που δημιουργούνται:

Σε πρώτο επίπεδο

Στα σπίτια, τις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες, σε 4 ξεχωριστούς κάδους:

• Χαρτιά, εφημερίδες, περιοδικά, χαρτοκιβώτια

• Συσκευασίες από γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο και μέταλλο

• βιολογικά απόβλητα (από κήπους, κουζίνες και τρόφιμα)

• υπολείμματα και αδρανή υλικά

Ενώ σε συγκεκριμένα σημεία, επαρκή στον αριθμό και προσιτά στον πο λίτη, μπορούν να συλλέγονται:

• ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές (ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια, τηλεοράσεις, υπολογιστές κλπ)

• παλιά έπιπλα

• επικίνδυνα υλικά (μπαταρίες, λάμπες φθορίου, φάρμακα, θερμό μετρα, προϊόντα καθαρισμού, μπογιές, εντομοκτόνα κλπ)

• άλλα υλικά, που περιέχουν κάδμιο, νικέλιο, υδράργυρο και άλλα χημικά, που καταλήγοντας στη χωματερή περνάνε στον υδροφόρο ορί ζοντα της περιοχής και τον μολύνουν Ανακύκλωση - κομποστοποίηση

Σε δεύτερο επίπεδο (σε δήμους ή ομάδες δήμων)

Σε κατάλληλες αποκεντρωμένες μονάδες ολοκληρωμένης επεξεργασίας και αξιοποίησης, κάτω από τον έλεγχο των δήμων και με ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών. Στις μονάδες αυτές, αφενός θα οδηγούνται τα προ διαλεγμένα υλικά του πρώτου επιπέδου, αφετέρου θα γίνεται παραπέρα διαλογή των απορριμμάτων σε ανακυκλώσιμα και ζυμώσιμα. Και, οπωσδήποτε, θα γίνεται επιτόπια παραγωγή κομπόστ, άριστης ποιότητας, με πρωταρχική επιλογή τη μέθοδο της αερόβιας επεξεργασίας.Η ανακύκλωση προϋποθέτει την ευαισθητοποίηση και την ενεργή συμμετοχή των πολιτών. Πολιτικές διαχείρισης των απορριμμάτων από τους δήμους, σαν τις παραπάνω, συνιστούν ισχυρό κίνητρο για τη συμμετοχή των πολιτών στην ανακύκλωση - κομποστοποίηση, αφού συνεπάγονται λιγότερα σκουπίδια και δημοτικά τέλη. Δραστική μείωση υπολειμμάτων για ταφή σε ΧΥΤΥ

Σε τρίτο επίπεδο (ευρύτερης γεωγραφικής ενότητας ή περιφέρειας)

Αυτό που θα “περισσέψει” από τις διαδικασίες της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης θα αποτελείται από μικρή ποσότητα αδρανών υλικών, που μπορούν να αξιοποιηθούν στην οδοποιία ή σε αποκαταστάσεις τοπίων (π.χ. αποκατάσταση λατομείων). Έτσι μπορούμε, στο τέλος και σε ένα βάθος χρόνου, να αξιοποιούμε πλήρως τα σκουπίδια και να μη θα βουμε τίποτα στις χωματερές. Για τις μικρές ποσότητες, που δεν θα μπορέσουν να ενταχθούν σε κάποια από τις παραπάνω διαδικασίες ανάκτησης, θα υπάρχει η δυνατότητα ταφής σε ένα χώρο υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).»

Γιατί λέμε όχι στην απευθείας καύση και στην καύση προϊόντων επεξεργασίας απορριμμάτων:

• Πρόκειται για μια επικίνδυνη, αναποτελεσματική και μη φιλική προς το περιβάλλον μέθοδο, που στη χώρα μας έχει εφαρμοστεί παλιότερα στη Ζάκυνθο και απέτυχε ή καλύτερα εγκαταλείφθηκε στην τύχη της.

• Σύμφωνα με μελέτη της Greenpeace το 40% - 80% των συνολικών εκλύσεων διοξινών σε βιομηχανικές χώρες όπου εφαρμόζεται η καύση προέρχεται από αυτά τα εργοστάσια καύσης.

• Από την καύση παράγονται τοξικά απόβλητα που δεν λένε τι θα γίνουν (απαιτούνται ειδικές χωματερές τοξικών αποβλήτων).

• Έχουμε σπατάλη πρώτων υλών αφού δεν επαναχρησιμοποιούνται υλικά όπως πετυχαίνουμε με την ανακύκλωση

• Πρόκειται επίσης για μια πανάκριβη μέθοδο που θα κληθούν να πληρώσουν ακριβά οι Δήμοι και μέσω αυτών οι πολίτες.

• Δημιουργεί πολύ λιγότερες θέσεις εργασίας σε σχέση με την ανακύκλωση

• Προωθείται από μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα που δεν θα διστάσουν απέναντι στο κέρδος να θυσιάσουν υποχρεώσεις που θα αναλάβουν απέναντι στην δημόσια υγεία και το περιβάλλον.

Επομένως, πρέπει να εξαιρεθούν, από τις αποδεκτές τεχνολογίες επεξεργασίας - αξιοποίησης των αστικών στερεών αποβλήτων, τεχνολογίες όπως, η βιολογική ξήρανση ή η θερμική αξιοποίηση (συμπεριλαμβανομένης της απευθείας καύσης) και για τις οποίες υπάρχουν πολλαπλές ενστάσεις περιβαλλοντικού και οικονομικού χαρακτήρα, ενώ ταυτόχρονα, αποτελούν την ταφόπλακα της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης...»

e-mail ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΝΝΕΝΟΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ:prosynat@gmail.com