Φουντώνει ο πόλεμος για τα σκουπίδια
Του Αργύρη Δεμερτζή
Ο πόλεμος των κατοίκων με τα ΜΑΤ, προς το παρόν, σταμάτησε. Αλλά ο επιχειρηματικός πόλεμος με σημείο αναφοράς την Κερατέα, για τις τεχνολογίες που θα υιοθετηθούν και τη διανομή της πίτας των έργων διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής, συνολικού ύψους άνω των 500 εκατ. ευρώ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Στην Αττική, όπου παράγονται σήμερα ετησίως περίπου 2,1 εκατ. τόνοι απορριμμάτων, η κατάσταση είναι πλέον σε οριακό επίπεδο. Δημιουργούνται συνθήκες έκτακτης ανάγκης εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων στην εφαρμογή του ολοκληρωμένου σχεδιασμού διαχείρισης των απορριμμάτων τα τελευταία οκτώ χρόνια. Οι τοπικές αντιδράσεις, κυρίως στην Κερατέα και στο Γραμματικό, δημιουργούν πίεση στις εξελίξεις. Καταλυτικό είναι το γεγονός ότι ως προς το παρόν σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων υπάρχει πλέον η διετής προθεσμία λειτουργίας της υπερκορεσμένης χωματερής στη Φυλή, που δέχεται το σύνολο των απορριμμάτων του λεκανοπεδίου. Παράλληλα, απειλεί με νέα πρόστιμα η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ήδη η Κομισιόν έχει προειδοποιήσει ότι αν δεν προωθηθούν τα θεσμοθετημένα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής, θα περικοπούν οι εγκεκριμένες κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.
Κλειδί η τεχνολογία
Όλα δείχνουν ότι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μια συντεταγμένη προσπάθεια γενικευμένης εισαγωγής της ενεργειακής θερμικής αξιοποίησης των απορριμμάτων. Ανάλογες προσπάθειες να εισαχθεί τεχνολογία θερμικής αξιοποίησης-αεριοποίησης, που είναι μία τεχνολογία καύσης, έγιναν στο παρελθόν. Η πρόταση να λειτουργήσει τέτοια μονάδα με τη μορφή πιλοτικού προγράμματος στη Φυλή προκάλεσε πολλές αντιδράσεις από τους κατοίκους της Δυτικής Αττικής και από την κοινή γνώμη. Το ενδιαφέρον προσελκύει τώρα η πρωτοβουλία, που αναλαμβάνει ο δήμος Λαυρεωτικής.
Στο διάλογο που άνοιξε με την κυβέρνηση, μέσω της υπουργού Περιβάλλοντος Τίνας Μπιρμπίλη, ο δήμος προτείνει να χωροθετηθεί εντός του Βιομηχανικού Πάρκου (ΒΙΟΠΑ) Κερατέας μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων σε έκταση 30 στρεμμάτων ιδιοκτησίας του δήμου. Εκκρεμεί η επίσημη διατύπωση και τεχνική υποστήριξη της πρότασης του δήμου Λαυρεωτικής προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο έχει σπεύσει να αποκλείσει μία τεχνολογία καύσης. Από τις μέχρι τώρα συζητήσεις και διεργασίες που γίνονται εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο δήμος ετοιμάζεται να προτείνει μία τεχνολογία θερμικής αξιοποίησης αεριοποίησης. Δηλαδή μία μονάδα τεχνολογίας παρόμοιας με αυτή που συνάντησε πολλές αντιδράσεις, όταν προτάθηκε να εγκατασταθεί πιλοτικά τα προηγούμενα χρόνια στη Φυλή.
Περιφερειακός σχεδιασμός
Εν μέσω σύγχυσης και ανεξέλεγκτων τοπικών αντιδράσεων η κυβέρνηση θέτει στόχο να λύσει το εκρηκτικό πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων, πραγματοποιώντας συνολικές επενδύσεις άνω των 2 δισ. ευρώ από δημόσιους, κοινοτικούς και ιδιωτικούς πόρους, με αιχμή τον περιφερειακό σχεδιασμό της Αττικής, που θεσμοθετήθηκε από το 2003, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται στον αέρα και να βάλλεται πανταχόθεν. Η κυβέρνηση, διά του αντιπροέδρου Θ. Πάγκαλου και των υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος Γ. Ραγκούση και Τ. Μπιρμπίλη, υπερασπίζεται την εφαρμογή του περιφερειακού σχεδιασμού για την Αττική, ο οποίος προβλέπει την κατασκευή στη Δυτική Αττική (Φυλή και Άνω Λιόσια), στην Κερατέα και στο Γραμματικό, παράλληλα με τους χώρους τελικής ταφής των υπολειμμάτων, τεσσάρων νέων εργοστασίων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, συνολικής δυναμικότητας 1,4 εκατ. τόνων τον χρόνο. Εξάλλου, με ειδική ρύθμιση στο νομοσχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος έχει προβλεφθεί η δυνατότητα άμεσης χωροθέτησης μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων, που είναι συμβατές με τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μεταξύ αυτών και οι τεχνολογίες καύσης, μαζί με την κομποστοποίηση, την ανακύκλωση και την ανάκτηση. Προβλέπεται επίσης επιδότηση της ενέργειας από την καύση απορριμμάτων.
ΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΙ
Στο νέο τοπίο παίρνει τη σκυτάλη ο ΣΕΒΙΑΝ, ο λεγόμενος «πράσινος ΣΕΒ», με 21 ιδρυτικά μέλη τα οποία έχουν ενεργό ανάμειξη σε έργα διαχείρισης απορριμμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, είτε ετοιμάζονται να αναπτύξουν τώρα τέτοια δραστηριότητα. Παράλληλα, στη διαχείριση και ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων μπαίνουν γνωστοί όμιλοι, που δραστηριοποιούνται ήδη στην ηλεκτροπαραγωγή και στην περιβαλλοντική αγορά.
Όπως των Λ. Μπόμπολα, Γ. Περιστέρη, Σπ. Λάτση και Π. Λασκαρίδη, Λ. Ιωάννου και Ευθ. Παρασκευαΐδη. Αυτό δείχνει το πρώτο τεστ, που είναι η συμμετοχή εταιρειών συμφερόντων τους στον εν εξελίξει διαγωνισμό κατασκευής και λειτουργίας μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων της Δ. Μακεδονίας, προϋπολογισμού 116 εκατ. ευρώ, με τη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
Συγκρούσεις συμφερόντων στη Λαυρεωτική
Ενεργό ρόλο στις εξελίξεις ζητά ο Φορέας Διαχείρισης του ΒΙΟΠΑ Κερατέας, που άναψε το πράσινο φως στο δήμο Κερατέας να χωροθετήσει εντός του πάρκου μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων. Ο πρόεδρος του φορέα Γιώργος Καλοφωλιάς, ιδιοκτήτης τυπογραφικής και εκδοτικής μονάδας, γνωστός από τις οικονομικές του περιπέτειες στο χώρο του Τύπου, υπογράφει απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του φορέα (ΦΟΔΙΒΙΚΕ), στην οποία υπογραμμίζεται ότι ο φορέας «θα συμμετέχει με ειδικούς συμβούλους σε όλη την πορεία από την επιλογή μεθόδου, τη μελέτη, την αδειοδότηση, την κατασκευή και λειτουργία του εργοστασίου». Η απόφαση στο διοικητικό συμβούλιο του φορέα ελήφθη ομόφωνα. Παράλληλα, υπάρχουν πολλές αντιδράσεις από τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται εντός του Πάρκου σε πολλούς παραγωγικούς τομείς, ανάμεσα τους και ευαίσθητες δραστηριότητες, όπως η παραγωγή τροφίμων.
Η «Ι» συνομίλησε με τους εκπροσώπους κάποιων εταιρειών, που δραστηριοποιούνται εντός του ΒΙΟΠΑ Κερατέας. Επιφυλακτικοί έως αρνητικοί για τη δημιουργία μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων εντός του πάρκου είναι κυρίως οι ιδιοκτήτες βιοτεχνικών και βιομηχανικών μονάδων, που διατηρούν ταυτοχρόνως εκθέσεις και παραρτήματα για πωλήσεις λιανικής.
Πιστεύουν ότι η νέα μονάδα θα επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους και θα επιβαρύνει τη λειτουργία του ΒΙΟΠΑ. Μεταξύ των επιχειρηματιών, με τους οποίους συνομιλήσαμε, ισχυρή είναι η άποψη να κατασκευαστεί μονάδα εντός του Πάρκου, υπό την προϋπόθεση ότι θα πληρούνται όλες οι προδιαγραφές.
Αντιρρήσεις
Αντίθετοι είναι οι περισσότεροι στη δημιουργία ΧΥΤΥ εντός του πάρκου, υπογραμμίζοντας ταυτοχρόνως ότι η έκταση των 30 στρεμμάτων και το Οικοδομικό Τετράγωνο 1015 όπου βρίσκεται ο Βιολογικός Καθαρισμός του Δήμου δεν επαρκούν για τη δημιουργία μονάδας και ΧΥΤΥ. Ο φορέας δέχεται να κατασκευαστεί εργοστάσιο υπό τις εξής προϋποθέσεις: α) να είναι τεχνολογικά και περιβαλλοντικά άρτιο και να έχει κατασκευαστεί με βιώσιμη και δόκιμη τεχνολογία που έχει εφαρμοστεί επιτυχώς σε χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ και στον Καναδά, β) η μέθοδος που θα εφαρμοστεί να είναι τέτοια ώστε να μην επηρεάσει δυσμενώς τη λειτουργία των ήδη εγκατεστημένων επιχειρήσεων, ειδικότερα των επιχειρήσεων τροφίμων που βρίσκονται στο χώρο του ΒΙΟΠΑ.
Πολεοδομικές εμπλοκές
Στον ΒΙΟΠΑ Κερατέας είναι ήδη εγκατεστημένες 22 επιχειρήσεις. Καταλαμβάνει συνολική έκταση 1.100 στρεμμάτων. Υπάρχουν όμως πολεοδομικά και περιβαλλοντικά θέματα, τα οποία είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Δεν επιτρέπεται να κατασκευαστεί εργοστάσιο επεξεργασίας στερεών αποβλήτων και ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΑ. Η νομοθεσία των ΒΙΟΠΑ προβλέπει ότι πρόκειται για «χώρο ο οποίος οριοθετείται, πολεοδομείται και οργανώνεται προκειμένου να λειτουργήσει ως χώρος υποδοχής κάθε βιομηχανικής ή βιοτεχνικής δραστηριότητας χαμηλής όχλησης και επαγγελματικών εργαστηρίων». Το εργοστάσιο διαχείρισης απορριμμάτων αποκλείεται επίσης από την κοινή υπουργική απόφαση για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων του ΒΙΟΠΑ Κερατέας, από τον Κανονισμό Λειτουργίας του αλλά από πολεοδομική μελέτη.
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 8 Μαΐου 2011
Η ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ
Ποια αντισταθμιστικά βλέπει το υπουργείο
Μια περιβαλλοντική «βόμβα» κρατά στα χέρια της η Τίνα Μπιρμπίλη και πρέπει να την απασφαλίσει μέσα στην εβδομάδα.
Ο λόγος για τη διαχείριση των σκουπιδιών της νοτιοανατολικής Αττικής, που προκάλεσαν την τετράμηνη «πολιορκία» της Κερατέας από τα ΜΑΤ. Η υπουργός Περιβάλλοντος προσέρχεται στον ατελέσφορο έως τώρα διάλογο με πολλές πιέσεις από κορυφαίους κυβερνητικούς παράγοντες και μόνο εφόδιο τα... αυθαίρετα.
Εξετάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόταση για τη δημιουργία συγκροτήματος επεξεργασίας απορριμμάτων σε χώρο του Βιομηχανικού Πάρκου (ΒΙΟΠΑ), αλλά γνωρίζει ότι το εγχείρημα θα βρεθεί αντιμέτωπο με μπαράζ προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το ΒΙΟΠΑ λειτουργεί σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου από κατοικημένη περιοχή. Επιπλέον, έξω από το πάρκο αλλά κοντά στα όριά του βρίσκεται βιοτεχνία γαλακτοκομικών που έχει ήδη εκφράσει αντιρρήσεις σε ένα τέτοιο ενεδεχόμενο. Ασάφεια υπάρχει και στην τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί, η οποία δεν παρουσιάστηκε στο ραντεβού της Πέμπτης, παρ' όλο που ήταν το βασικό θέμα συζήτησης. Οι υποστηρικτές της αρκέστηκαν να προτείνουν ένα ταξίδι στον... Καναδά.
Μπροστά στο αδιέξοδο, το υπουργείο Περιβάλλοντος διατηρεί στο τραπέζι και τη θεσμοθετημένη χωροθέτηση στο Βραγώνι, παρ' όλο που σήμερα αποτελεί «κόκκινο πανί» για τους πολίτες της Κερατέας. Μια εναλλακτική λύση είναι να αξιοποιηθεί μόνο για την ταφή των υπολειμμάτων, αφού στο ΒΙΟΠΑ δεν υπάρχει διαθέσιμη έκταση. Δεν αποκλείεται όμως να υπάρξει νέα πρόταση που θα αφορά το Βραγώνι αλλά θα δεσμεύει έκταση 150 στρεμμάτων, έναντι 500 που προβλέπει ο σχεδιασμός.
Η υπουργός είναι πρόθυμη να δεσμευτεί σε θερμική επεξεργασία των απορριμμάτων και να ξεχάσει την υγειονομική ταφή (ΧΥΤΑ), όπως ορίζει η δημοπράτηση του έργου. Ως αντάλλαγμα, η περιοχή θα έχει γενναία αντισταθμιστικά οφέλη με θεσμοθετημένο πόρο από τα σκουπίδια και ενίσχυση προγραμμάτων ανακύκλωσης ώστε να μειωθεί ο όγκος τους που θα καταλήγει στις εγκαταστάσεις. Κυρίως όμως θα προβλέπει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την ένταξη των πυκνοδομημένων περιοχών αυθαιρέτων στο σχέδιο, σε συνδυασμό με την προώθηση κατά προτεραιότητα των δασικών χαρτών.
Με αυτή τη διάσταση υπάρχουν περιθώρια για ουσιαστικό διάλογο, που θα αφορά το φλέγον θέμα της ποσότητας των σκουπιδιών που θα φτάνουν στις εγκαταστάσεις. Ο σχεδιασμός προβλέπει τη διαχείριση 127.000 τόνων το χρόνο. Οι δήμαρχοι Λαυρεωτικής και Σαρωνικού επιμένουν ότι θα περιοριστούν στη δική τους παραγωγή, που είναι της τάξης των 12.500 τόνων το χρόνο. Σε κάθε περίπτωση είναι διατεθειμένοι να συμφωνήσουν σε 60-80 χιλιάδες τόνους το χρόνο.
| |
 | |
| |
Παρασκήνιο σε τρεις κατευθύνσεις για Κερατέα  Εξελίξεις μετά τις τελευταίες συναντήσεις σε τοπικό, πολιτικό και επιχειρηματικό επίπεδοΤου Γιωργου Λιαλιου Νέα, σύνθετα δεδομένα στην υπόθεση της Κερατέας έφεραν οι συναντήσεις τοπικών φορέων με την υπουργό Περιβάλλοντος. Το πρώτο αφορά τις διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη σε τοπικό επίπεδο, καθώς όπως όλα δείχνουν το μέτωπο της Κερατέας δεν είναι πλέον αρραγές. Το δεύτερο αφορά το πολιτικό σκέλος, καθώς η απόφαση της κυβέρνησης να αναθέσει διαμεσολαβητικό ρόλο στο υπουργείο Περιβάλλοντος δεν φαίνεται να αποδίδει σε επίπεδο εξεύρεσης λύσης. Το τρίτο αφορά τον επιχειρηματικό πόλεμο που εξελίσσεται γύρω από τα σχεδιαζόμενα έργα, στον οποίο τοπικοί εκπρόσωποι ή σύμβουλοι φαίνεται να παίρνουν θέση. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, οι εξελίξεις (και το παρασκήνιο) γύρω από την υπόθεση της Κερατέας είναι ραγδαίες. Οι πρώτες συμβιβαστικές κινήσεις έγιναν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ο γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, κ. Μιχάλης Καρχιμάκης, επικοινώνησε με τον δήμαρχο Λαυρεωτικής κ. Κ. Λεβαντή και του ζήτησε «στο όνομα του ΠΑΣΟΚ» να επιδείξει διάθεση συνεργασίας. Τον διαμεσολαβητικό ρόλο δέχθηκε να αναλάβει η υπουργός Περιβάλλοντος κ. Τίνα Μπιρμπίλη (αν και αναρμόδια, αφού η διαχείριση των απορριμμάτων είναι αρμοδιότητα του υπουργείου Εσωτερικών). Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, στον κ. Λεβαντή προτάθηκαν αντισταθμιστικά οφέλη (έργα υποδομής κ.λπ.), κάτι που ωστόσο ο δήμαρχος διαψεύδει. Παράλληλα, άναψε για τα καλά ο επιχειρηματικός πόλεμος για τα σχεδιαζόμενα έργα στην Κερατέα (ΧΥΤΥ, εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων και κάποιες άλλες μονάδες). Στην πρώτη συνάντηση των εκπροσώπων της Λαυρεωτικής με την υπουργό Περιβάλλοντος, κ. Τίνα Μπιρμπίλη, δεν τηρήθηκαν καν τα προσχήματα, καθώς εμφανίστηκε σχέδιο για τη χωροθέτηση της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων στο ΒΙΟΠΑ Κερατέας (δίπλα στον βιολογικό καθαρισμό), το οποίο έφερε τη σφραγίδα γερμανικής θυγατρικής ελληνικού κατασκευαστικού κολοσσού (ερωτώμενος από την «Κ» ο δήμαρχος Λαυρεωτικής κ. Λεβαντής υποστήριξε πάντως ότι δεν γνωρίζει καν τη συγκεκριμένη εταιρεία). Ο συγκεκριμένος όμιλος φέρεται να κινείται έντονα προκειμένου να επιτύχει την επιλογή συγκεκριμένης τεχνολογίας επεξεργασίας απορριμμάτων. Οι κινήσεις αυτές προκάλεσαν την αντίδραση των ανταγωνιστών, που με τη σειρά τους προσέγγισαν τον δήμο για να καταθέσουν τις προτάσεις τους. Ανάμεσα σε αυτούς, η μία από τις τρεις εταιρείες που έχει αναλάβει την κατασκευή του ΧΥΤΥ, αλλά και μια εταιρεία συμβούλων με έδρα το Βέλγιο. Μέσα σε όλα αυτά, η υπουργός Περιβάλλοντος κλήθηκε «να βγάλει το φίδι από την τρύπα». Η κ. Μπιρμπίλη έχει ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να λάβει καμία απόφαση, αλλά απλά θα πιέσει για συγκεκριμένες αντιπροτάσεις από πλευράς Κερατέας, τις οποίες θα θέσει υπόψη του υπουργικού συμβουλίου. Η υπουργός δεν αναμένεται να υπερκεράσει τις βασικές γραμμές του περιφερειακού σχεδιασμού, αλλά να ελιχθεί στο πλαίσιό του (λ.χ. άλλες τοποθεσίες εντός Κερατέας). Το πρόβλημα είναι ότι οι φορείς της Κερατέας, έως τώρα, δεν έχουν ξεκαθαρίσει από τη δική τους πλευρά τι θέλουν. Παρότι θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τη διαμεσολάβηση της κ. Μπιρμπίλη, προκειμένου να προτείνουν τις ηπιότερες των λύσεων (πάντα συνοδεία ΧΥΤΥ, που είναι η «κόκκινη γραμμή» της κυβέρνησης), στην τελευταία συνάντηση εκφράστηκαν αρκετές και αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις. Σε κάθε περίπτωση, ουδείς ξεχνά και υποτιμά τον σκληρό πυρήνα των αντιδρώντων στην Κερατέα. Για τον λόγο αυτό, τοπικές προσωπικότητες με ευρεία λαϊκή απήχηση προσπαθούν το τελευταίο διάστημα να κατευνάσουν τα πνεύματα, προβάλλοντας τα οφέλη από το να επιστρέψει η ειρήνη στην Κερατέα. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου